Süt Kalesi; Harput Kalesi (Elazığ)

Harput, Elazığ’da yer alan bir antik kenttir. MÖ 20. yüzyılın kalıntılarını taşımaktadır. Açık hava müzesi özelliği taşımaktadır. Kalesi, camileri, müzesi, Kilisesi ve buzluk mağarasıyla günümüzde önemli bir turizm merkezidir.

Harput Kalesi, M.Ö 8. Yüzyılda dikdörtgen bir plan üzerine kurularak yapılmış Urartulara ait bir kaledir. Elazığ’da Harput mahallesinde yer almaktadır.  Güney kısmında Urartu Açık Hava tapınağı yer almaktadır. Birçok uygarlığa ev sahibi olmuştur.

M.Ö. 1. Yüzyıldan itibaren Part, Roma, Sasani, Bizans, Abbasi, Artukoğulları, Selçuklular, Dulkadiroğulları, Akkoyunlular ve Osmanlı egemenliğine girmiştir. Bu dönemlere ait kalıntılar kalenin çeşitli noktalarında izlenmektedir. Örneğin kalenin kuzeybatı uç kısmında Artuklu sarayı kalıntıları, doğu kısmında Meryem Ana Kilisesi yer almaktadır. Meryem Ana Kilisesi; M. S. IV. Yüzyılda inşa edilmiştir. İç duvarında pek çok kitabe yer almaktadır.

Kale iç kale ve dış kale olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Süt kale olarak adlandırılan iç kale yalçın kayalar üzerine inşa edilmiş kaledir. Kale içerisinde yaklaşık 70 yıl öncesine ait yapılar ve büyük bir mahallenin yer aldığı söylenmektedir. Bu yapılar günümüzde yıkılarak varlığını yitirmiştir. Artuklu, Akkoyunlu ve Osmanlı döneminde onarımı gerçekleştirilmiştir. 2005 yılında da kapısı ve burçları onarılmış, restore edilmiştir.

HARPUT KALESİ EFSANESİ

Kalenin temelleri atıldığı esnada su kıtlığı yaşanır. Yaşanan bu su kıtlığına çare bulunamaz. Su kıtlığına rağmen yerleşim yerinde bulunan hayvanların sütleri oldukça boldur. Dönemin hükümdarı yapıda kullanılan harcın oluşturulması için su yerine süt kullanılmasını emreder. Hayvanlar sağılır ve harç sütler ile hazırlanır. Bu şekilde kalenin inşaatı tamamlanır. Bu sebeple kale adı Süt Kale olarak da anılmaktadır.