Istanbul Arkeoloji Müzesi

T.C Kültür Bakanlığı, Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne bağlı olan Istanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü Sultanahmet Semti’ndeki Gülhane Parkı girişinin sağından Topkapı Sarayı Müzesi’ne çıkan Osman Hamdi Bey Yokuşu üzerindedir. Istanbul Arkeoloji Müzeleri; Arkeoloji Müzesi, Eski Sark Eserleri Müzesi ve Çinili Kösk Müzesi olmak üzere üç müzeden olusmaktadır.

19. yüzyıl sonlarında ünlü ressam ve müzeci Osman Hamdi Bey tarafından Müze-i Hümayun (Imparatorluk Müzesi) olarak kurulan Istanbul Arkeoloji Müzeleri 13 Haziran 1891’de ziyarete açilmistir.

‘Ilk Türk Müzesi’ olarak taşıdığı önemin yanı sıra dünyada müze olarak inşa edilmiş az sayıdaki müze binası arasında yer almasıyla da büyük önem ve ayrıcalığa sahiptir. Çeşitli kültürlere ait bir milyonu aşkın eseriyle bugün de dünyanın en büyük müzeleri arasındaki seçkin yerini korumaktadır.Müze koleksiyonları arasında Balkanlar’dan Afrika’ya, Anadolu ve Mezopotamya’dan Arap Yarımadası’na ve Afganistan’a kadar Osmanlı Imparatorluğu sınırları içinde yer alan bölgelerden değişik uygarlıklara ait zengin ve çok önemli eserleri barındırmaktadır.

ARKEOLOJI MÜZESI
Arkeoloji Müzesi iki ayrı binadan oluşmaktadır;

I ) Ana Bina (Eski Bina)
Osman Hamdi Bey tarafından 1891 yılında yapımına başlanmış, 1902 ve 1908 yıllarındaki ilavelerle bugünkü durumuma gelmiştir. Mimari Alexadre Vallaury’dir. Binanın dış cephesi Iskender Lahti ve Ağlayan Kadınlar lahitlerinden esinlenerek yapılmıştır. Istanbul’daki Neoklasik yapıların güzel bir örneğidir. Iki katlı binanın üst katında küçük boyutlu taş eserler, çanak çömlekler, pişmiş toprak heykelcikler, Hazine Bölümü ve yaklaşık 800.000 sikke, mühür, nisan, madalya ve sikke kalıplarının bulunduğu Gayri Islami ve Islami Sikke Kabineleri ile 70.000 civarında kitabı bulunan kütüphane yer almaktadır. Binanin alt kat salonlarında; Iskender Lahti, Ağlayan Kadınlar Lahti, Satrap Lahti, Lykia Lahti, Tabnit Lahti gibi Sayda kral mezarlarında bulunan ünlü lahitler sergilenmektedir.

Lahitler sergilemesinin yanı sıra, önemli antik kent ve bölgelerden gelen heykel ve kabartmaların yer aldığı Antik Çağ heykelciliği sergilemesi de alt katta bulunmaktadır. Bu sergilemede Arkaik Dönemden Bizans Dönemine kadar olan heykel sanatı gelişimi kronolojik sıralama içinde en seçkin örneklerle verilmektedir.

II ) Ek Bina (Yeni Bina)
Ana binanın güneydoğu bitişiğinde yer alan ek bina 6 katlıdır. Zemin altındaki iki katta depolar yer almaktadır. Binanın dört katı ise sergileme salonu olarak düzenlenmiştir. Binanın birinci katında “Çağlarboyu Istanbul”, ikinci katında “Çağlarboyu Anadolu ve Troia” ile en üst katta “Anadolu’nun Çevre Kültürleri; Kıbrıs, Suriye – Filistin” sergileme salonları bulunmaktadır. Ek binanın giriş katında ise Çocuk Müzesi ile mimari eserler sergilemesi yer almaktadır. Ağustos 1998’de ziyarete açılan Thrakia-Bithynia ve Bizans sergileme salonu “Istanbul’un Çevre Kültürleri” adı altında giriş katının hemen altındaki katta gezilebilmektedir.

Müze 100. kuruluş yıldönümü olan 1991 yılında alt kat salonlarında yapılan yeni düzenleme ve ek bina sergilemesi ile Avrupa Konseyi Müze Ödülü’nü almıştır.

Eski Şark Eserleri Müzesi
1883 yılında Osman Hamdi Bey tarafindan Sanayi-i Nefise (Güzel Sanatlar Okulu) olarak yaptirilan bina 1917-1919 ve 1932-1935 yılları arasında yapılan çalışmalarla müze olarak düzenlenmiştir. 1963 yılında ziyarete kapatılmış olan bina, 1974 yılında iç mekanları değiştirilip yeni bir sergileme ile tekrar ziyarete açılmıştır.

Iki katlı binanın üst katında Anadolu, Mezopotamya, Mısır ve Arap eserleri sergilenmektedir Akad Kralı Naramsin’in steli, Kades Antlaşması ve Zincirli heykeli müzenin ünik eserleri arasında yer almaktadır.

Bu müzede ayrıca 75.000 çivi yazılı belgenin korunduğu “Tablet Arşivi” bulunmaktadır.

Çinili Köşk Müzesi
Fatih Sultan Mehmet tarafından 1472 tarihinde yaptırılan köşk Istanbul’daki en eski Osmanlı sivil mimarlık örneklerinden birisidir. 1875-1891 yılları arasında Müze-i Hümayun (Imparatorluk Müzesi) olarak kullanılmıştır. 1953 yılında Türk ve Islam eserlerinin sergilendiği Fatih Müzesi adı altında ziyarete açılmış, 1981 yılında konumu nedeniyle Istanbul Arkeoloji Müzeleri’ne devredilmiştir.
Köşkün giriş cephesi tek, arka tarafı ise iki katlıdır. Girişte 14 sütunlu mermer bir revak vardır. Giriş eyvani mozaik çinilerle süslüdür. 6 oda ve bir orta salondan oluşan köşkte Selçuklu ve Osmanlı Dönemine ait çesitli çini ve seramikler sergilenmektedir . Müze ve depolarında yaklaşık 2000 eser bulunmaktadır.

Adres: Osman Hamdi Bey Yokusu, Gülhane, Eminönü
Tel : (0212) 520 77 42
Faks : (0212) 527 43 00

Web :istanbularkeoloji.gov.tr